प्रश्नः

अरियनवाद म्हणजे काय?

उत्तरः

एरीएनिझम म्हणजे इजिप्तच्या अलेक्झांड्रियामध्ये इसवी सन चौथ्या शतकाच्या प्रारंभी एरियस जो एक याजक आणि खोटा शिक्षक याच्या नावाचे एक पाखंडी मत आहे. सुरुवातीच्या ख्रिस्ती लोकांमध्ये वादविवादाची सर्वात प्राचीन आणि कदाचित सर्वात महत्वाची गोष्ट म्हणजे ख्रिस्ताच्या दैवियतेचा विषय होय. येशू खरोखरच देहात देव होता, की येशू एक सृष्टीत होता? येशू देव होता की नाही? एरियसने देवाच्या पुत्राची दैवियता नाकारली आणि असे मानले की येशूला सृष्टीची पहिली कृती म्हणून देवाने निर्माण केले होते आणि ख्रिस्ताचा स्वभाव देव पिता सारखा अनोमोइस (“विपरीत”) होता. एरियनिझम, नंतर असे मत आहे की येशू हा काही दैवी गुणधर्मांसह तयार केलेला एक मर्यादित प्राणी आहे, परंतु तो अनंत नाही आणि स्वतःमध्ये आणि दैवी नाही.

एरीएनिझम येशूच्या थकल्याबद्दल (योहान 4:6) आणि त्याच्या परत येण्याची तारीख माहित नाही (मत्तय 24:36) अशा पवित्र शास्त्रसंबंधी संदर्भ चुकीचा समजते. देव कसा थकला असेल किंवा त्याला काही माहित नसेल हे समजणे कठीण असू शकते, परंतु ही वचने येशूच्या मानवी स्वभावाबद्दल बोलतात. येशू पूर्णपणे देव आहे, परंतु तो पूर्णपणे मानव आहे. देवाचा पुत्र मनुष्य बनला नाही जोपर्यंत विशिष्ट अवस्थेला आपण अवतार म्हणतो. म्हणून, मनुष्य म्हणून येशूच्या मर्यादांचा त्याच्या दैवी स्वभावावर किंवा त्याच्या अनंततेवर कोणताही परिणाम होत नाही.

एरीएनिझम मध्ये दुसरा मोठा चुकीचा अर्थ लावणे ख्रिस्ताला लागू असलेल्या प्रथम जन्माच्या अर्थाशी संबंधित आहे . रोमकरांस पत्र 8:29 ख्रिस्ताला “अनेक भाऊ आणि बहिणींपैकी पहिला मुलगा” म्हणते (कलस्सी 1:15-20 देखील पहा). एरियन या वाचनांमध्ये प्रथम जन्माला आलेले समजतात की देवाचा पुत्र सृष्टीची पहिली कृती म्हणून “निर्माण” झाला असे मानतात. हे असे नाही. येशूने स्वतः स्वतःचे अस्तित्व आणि अनंतकाळ घोषित केले (योहान 8:58; 10:30). पवित्र शास्त्रीय काळात, एका कुटुंबातील ज्येष्ठ पुत्राला मोठ्या सन्मानाने ठेवले जात असे (उत्पत्ति 49:3; निर्गम 11:5; 34:19; गणना 3:40; स्तोत्र 89:27; यिर्मया 31:9). या अर्थाने येशू हा देवाचा “ज्येष्ठ पुत्र” आहे. येशू हा देवाच्या योजनेतील प्रमुख व्यक्ती आणि सर्व गोष्टींचा वारस आहे (इब्री. 1:2). येशू हा “अद्भुत, मंत्री, समर्थ देव, सनातन पिता, शांतीचा अधिपती” (यशया 9:6) आहे.

विविध प्रारंभिक चर्च परिषदांमध्ये सुमारे शतकाच्या वादविवादानंतर, ख्रिस्ती चर्चने एरियन धर्माचा अधिकृतपणे खोटा सिद्धांत म्हणून निषेध केला. त्या काळापासून, एरियन धर्म कधीही ख्रिश्चन विश्वासाचा व्यवहार्य सिद्धांत म्हणून स्वीकारला गेला नाही. एरियन धर्म मात्र संपला नाही. एरियन धर्म शतकानुशतके वेगवेगळ्या स्वरूपात चालू आहे. आजचे यहोवाचे साक्षीदार अर्थात याहवेज विटनेस आणि मॉर्मन ख्रिस्ताच्या स्वभावावर एरियनसारखे स्थान ठेवतात. सुरुवातीच्या चर्चच्या उदाहरणाचे अनुसरण करून, आपण आपला प्रभु आणि तारणहार येशू ख्रिस्त याच्या दैवीयतेवरील सर्व हल्ल्यांचा निषेध केला पाहिजे.